ONKOJENİK BESLENME

ONKOJENİK BESLENME

Kanser hastaları için beslenme, bağışıklık sistemini güçlendirmek, vücudu tedavi sürecine desteklemek ve yan etkileri hafifletmek amacıyla dengeli ve besleyici olmalıdır. Size kanserde sağlıklı bir beslenme planı oluşturmak için gereken temel ilkelerden bahsedeceğim;

1. Doğal ve Besleyici Gıdalar Tercih Edilmeli
• Sebze ve meyveler: Bol miktarda renkli sebze ve meyve tüketmek, antioksidanlar ve lif açısından faydalıdır.
• Tam tahıllar: Sindirimi kolaylaştırmak ve kan şekerini dengelemek için beyaz ekmek yerine tam buğday, bulgur, yulaf, kinoa gibi lif açısından zengin gıdalar tercih edilmelidir.
• Sağlıklı proteinler: Balık, tavuk, yumurta, baklagiller ve az yağlı süt ürünleri iyi protein kaynaklarıdır. Özellikle yağlı balıklar (somon, uskumru, sardalya) omega-3 açısından zengin olup, iltihaplanmayı azaltıcı ve bağışıklık güçlendirici etki gösterir.
• Sağlıklı yağlar: Zeytinyağı, avokado, ceviz, badem gibi sağlıklı yağlar tüketilmesi iltihaplanmayı azaltır ve enerji verir.

2. Şeker ve İşlenmiş Gıdalardan Kaçınılmalı
• Rafine şekerler ve tatlılardan uzak durmak önemlidir, çünkü fazla şekerin inflamasyonu artırabileceği düşünülmektedir.
• İşlenmiş etler (sucuk, salam, sosis gibi) ve aşırı tuzlu gıdalar tüketilmemelidir.

3. Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Gıdalara Yer Verilmeli
• Zerdeçal: İçeriğindeki kurkumin sayesinde antioksidan ve anti-inflamatuar etki gösterebilir.
• Zencefil: Mide bulantısını hafifletebilir ve bağışıklığı destekleyebilir.
• Yeşil çay: Antioksidan içeriği yüksek olup faydalı olabilir.

4. Yeterli Protein ve Kalori Alımı Sağlanmalı
• Kanser hastalarında iştahsızlık ve kilo kaybı sık görülür. Bu yüzden yeterli protein almak kas kaybını önleme konusunda çok önemlidir.
• Günlük enerji ihtiyacını karşılamak için sağlıklı yağlar ve protein kaynakları düzenli tüketilmelidir.

5. Su Tüketimi İhmal Edilmemeli
• Tedavi sürecinde vücutta susuzluk artabilir, bu yüzden bol su içmek önemlidir.
• Bitki çayları ve taze sıkılmış doğal meyve suları da destekleyici olabilir.
• Su içmeyi unutmamak için hatırlatıcı alarmlar kurulabilir veya 2-2,5 litrelik şişeler kullanılabilir.
• Limonlu su, naneli su, salatalık suyu gibi aromalı sular denenebilir.
• Her kilo başına yaklaşık 30-40 ml su önerilir.

6. Pişirme Yöntemleri Önemlidir
• Kızartma yerine ızgara, buğulama, haşlama veya fırında pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
• Besin değerini kaybetmemesi için sebzeler aşırı pişirilmemelidir.

7. Doktor ve Diyetisyen Kontrolünde Beslenme Planı Oluşturulmalı
• Kanser türüne ve tedaviye göre kişiye özel beslenme planı yapılmalıdır.
• Özellikle kemoterapi veya radyoterapi sürecinde beslenme uzmanından destek almak faydalı olacaktır.

KEMOTERAPİ SÜRECİNDE BESLENME

Kemoterapi sürecinde mide bulantısını hafifletmek için bazı beslenme ve yaşam tarzı önerileri uygulanabilir:

1. Hafif ve Kolay Sindirilen Gıdalar Tercih Edilmeli
• Tuzlu kraker, leblebi, galeta, tam tahıllı ekmek gibi hafif atıştırmalıklar mideyi yatıştırabilir.
• Muz, elma, haşlanmış patates, pirinç, yoğurt gibi mideyi yormayan besinler tercih edilmelidir.
• Yağlı, ağır ve baharatlı yemeklerden kaçınılmalıdır.

2. Sık ve Küçük Öğünler Tüketilmeli
• Mideyi doldurmamak için günde 5-6 küçük öğün yemek daha iyi olabilir.
• Aç kalmak mide bulantısını artırabileceği için az ama sık yemek faydalıdır.

3. Bulantıyı Hafifletebilecek Doğal Besinler Tüketilmeli
• Zencefil çayı veya taze zencefil bulantıyı hafifletebilir.
• Naneli çay, limonlu su veya direkt limon koklamak mideyi rahatlatabilir.
• Ilık veya soğuk su, sade maden suyu, papatya çayı rahatlatıcı olabilir.

4. Bol Sıvı Tüketilmeli
• Günde en az 8-10 bardak su içmek önemlidir.
• Su içmek mide bulantısını artırıyorsa, buz parçaları veya limonlu su denenebilir.

5. Yemek Yerken ve Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Yemek yedikten sonra hemen yatmaktan kaçınılmalıdır.
• Yavaş ve sakin yemek yemek mideyi rahatlatabilir.
• Kötü kokular bulantıyı tetikleyebileceği için yemekleri iyi havalandırılmış bir ortamda yemek faydalı olabilir.

6. Kafein ve Gazlı İçeceklerden Kaçınılmalı
• Kahve, asitli içecekler ve aşırı şekerli gıdalar mideyi rahatsız edebilir.

Eğer bulantı çok şiddetliyse veya sürekli kusma oluyorsa, mutlaka doktora danışılmalıdır.

Hazırlayan: Su Sözer