monthly Pek çok kadın, adet dönemini ikinci yarısında, adet öncesi sendromu (AÖS) adı verilen bazı fiziksel veya duygusal değişiklikler içine girer. Belirtiler genellikle yumurtlama zamanında veya sonrasında (bir sonraki adetten yaklaşık 14 gün öncesine bakar) başlar ve adet başlangıcına doğru giderek şiddetlenir.
Yumurtlayan kadınların yaklaşık yüzde 80’i yaşamlarının herhangi bir döneminde adet öncesi sendromu geçirir. Bu durum, hem östrojen hem de projesteron içeren ve vücudun normal hormon düzenini etkileyen doğum kontrol hapları tarafından maskelenebilir. Son derece yaygın olmasına rağmen, 20 kadından sadece 1’i AÖS’den normal hayat akışı engellenecek denli etkilenir. AÖS’nin 100’e yakın belirtisi vardır. Bunlar dört kategoriye ayrılır.
- A Tipi (Anksiyete durumu): anksiyate, gerginlik, asabiyet ve ruh halindeki dalgalanmalar.
- C Tipi (canın şiddetli birşey çekmesi için): canın şeker ve diğer rafine karbonhidratlar içeren yiyecekler çekmesi, iştah açıklığı, baygınlık, baş dönmesi ve baş ağrısı.
- D Tipi (Depresyon durumu): ağlamaklı olmak, unutkanlık, uykusuzluk ve zihin karışıklığı.
- H Tipi (Hidrasyon durumu): kilo alma, şişkinlik, parmaklarda ve ayakbileklerinde şişme ve göğüslerde hassasiyete neden olan sıvı birikimi.
Uzun süre, AÖS’nin östrojen ve projesteron arasındaki dengesizlikten kaynaklandığı düşünüldüyse de günümüzde bazı kadınların adet dönemindeki olağan hormon değişikliklerine karşı daha hassas oldukları görüşü baskın çıkmaktadır. AÖS’nin bir diğer olası nedeni ise, adet öncesindeki hormon değişikliklerinin beslenme biçiminde değişikliklere yol açması ve bunun da besin yetersizliklerine yol açarak belirtileri tetiklemesidir.
Korunma
Her gün egzersiz yaparak ve gevşeme teknikleri uygulayarak ruh halinizdeki değişimlerin dengelenmesine yardımcı olun. Gerginlik ve depresyonu ağırlaştırabileceğinden aklok ve kafein içeren içeeklerden uzak durun veya sınırlayın. Aynı zamanda işlem görmüş besinler, hayvansal yağ ve şeker tüketiminizi de sınırlayın. Meyve, sebze ve kompleks karbonhidratlar, tam tahıllı ekmek ve makarna gibi besinleri daha çok tüketin. Kalsiyum, magnezyum, B6 ve E vitamini içeren yiyeceklerden daha çok tüketin.
Tedavi
Beslneme
- Yararlı bitki hormonları içeren yiyeceklerden tüketin.
Soya Faktörü: Soya fasülyesi, tofu ve soya sütü gibi soya ürünleri hormonal aktiviteyi dengelemeye ve AÖS belirtilerini hafifletmeye yardımcı olan bitki isoflavonları içerir.
- Kan şekeri seviyenizi dengelemeye ve ruh halinizdeki dalgalanmalara aşırı yeme isteğinizi azaltmaya yardımcı olması için tam tahıllı yiyecekler, meyve ve sebzeyi azar azar ve sık sık yiyin.
- Belirtilerin başlamasına bir kaç gün kala tuz tüketiminizi azaltın.
Takviyeler
- Belirtilerin başlangıcından iki gün öncesinden adetin ikinci gününe kadar B6 ve E vitaminleri, magnezyum ve kalsiyum takviyesi veya AÖS için tasarlanmış çoklu vitamin ve mineraller alın.
- Kan şekeri seviyenizi ayarlayın ve varsa tatlı yiyeceklere olan isteğinizi kontrol etmeye yardımcı olması için krom alımınızı arttırın (günde 200 miligram)
Bitkisel ilaçlar
- Hayıt, melek otu ve kara hohoş bütün AÖS tiplerinde hormon seviyelerini düzenlemeye yardımcı olur. Bu bitkileri tablet, tentür veya çay şeklinde alın. AÖS için bitki kombinasyolarından oluşan takviyeler kolaylıkla bulunabilir.
- Karahindiba kökü ve devedikeni gibi, karaciğerin fonksiyonunu hızlandırarak öztrojen seviyesinin fazla yükselmesini engelleyen bitkilerle hazırlanan çaylarda fazyda sağlayabilir.
Dikkat: İlaç kullanıyorsanız, bitkilere alerjiniz varsa, yada emin değilseniz önce doktor kontrolünden geçmelisiniz.
Aromaterapi
- Banyo suyuna üçer damla rumi papatya (yatıştırıcı etkileri için) ve ıtır çiçeği yağı ile iki damla lavanta yağı ekleyin ve ılık suyla banyo yapın.
Işık Terapisi
- Başlıca belirti depresyon ise, öğleden sonra iki saat gün ışığına çıkmak iyi gelebilir. Kış aylarında dam spektrumlu bir lamba gün ışığına alternatif olarak kullanılabilir.